مونگی باوندی، لوئیس بروس و الکسی اکیموف سه محققیاند که برنده جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۲۳ شدند.
این محققان، جایزه نوبل شیمی امسال را برای «کشف و سنتز نقاط کوانتومی» دریافت کردند؛ اتفاقی که باعث میشود مانیتورهای کامپیوتر و صفحه تلویزیون روشن شوند و پزشکان هم از آن برای نقشهبرداری تومورها استفاده میکنند.
به گزارش رویترز، کمیته نوبل شیمی در بیانیهای اعلام کرد: «این برندگان موفق به تولید ذرات بسیار کوچکی شدهاند که خواص آنها در پدیدههای کوانتومی تعیین میشود. این ذرات که نقاط کوانتومی نامیده میشوند، اکنون در فناوری نانو از اهمیت بالایی برخوردارند.»
محققان بر این باورند که با توجه به کشفیات موجود، در آینده میتوانند به الکترونیک انعطافپذیر، حسگرهای کوچک، سلولهای خورشیدی نازکتر و ارتباطات کوانتومی رمزگذاریشده دست پیدا کنند.
نانوذرات و نقاط کوانتومی در چراغهای الایدی استفاده میشوند و همچنین میتوانند برای هدایت جراحان در حین برداشتن بافت سرطانی استفاده شوند.
یوهان آکویست، رئیس کمیته نوبل شیمی درباره اهدای جایزه امسال گفت: «از جمله خواص شگفتانگیز و غیرمعمول نقاط کوانتومی این است که آنها نورهای رنگی متفاوتی را بسته به اندازه ذرات ایجاد میکنند و در عین حال ساختار اتمی را بدون تغییر نگه میدارند.»
مونگی باوندی، از برندگان جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۳ درباره این که از شنیدن خبر دریافت جایزه چه احساسی دارد، گفت: «بسیار متعجب، شوکه و مفتخرم. فکر نمیکردم روزی به این جایزه برسم.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
باوندی استاد موسسه فناوری ماساچوست است، بروس استاد بازنشسته در دانشگاه کلمبیا است و اکیموف برای شرکت فناوری نانو کریستالها کار میکند.
بروس در سال ۱۹۷۲ به استخدام شرکت بل لبز AT&T Bell Labs درآمد و در آنجا ۲۳ سال کار کرد. این محقق بیشتر وقتش را به مطالعه نانوبلورها اختصاص داد.
باوندی متولد پاریس است اما زندگیاش را در کشورهای فرانسه، تونس و ایالات متحده گذرانده است. او تحقیقات فوق دکتری را زیر نظر بروس انجام داد و سپس در سال ۱۹۹۰ به موسسه فناوری ماساچوست پیوست و در سال ۱۹۹۶ به استادی این نهاد درآمد.
اکیموف در اتحاد جماهیر شوروی به دنیا آمد و قبل از نقل مکان به ایالات متحده برای موسسه دولتی واویلوف کار میکرد. او در سال ۱۹۹۹، به عنوان دانشمند ارشد در شرکت فناوری نانو کریستال انتخاب شد.
اعطای جایزه نوبل شیمی، سومین جایزه از جوایز امسال پس از جوایز پزشکی و فیزیک است که در روزهای گذشته برگزیدگانشان را شناختند.
جایزه نوبل یکی از معتبرترین جایزههای جهان در عرصههای مختلف شناخته میشود. این جایزه را مجمع نوبل موسسه کارولینسکا در سوئد به برگزیدگان اهدا میکند و مبلغ آن ۱۱ میلیون کرون سوئد (حدود یک میلیون دلار) است.
این جوایز را که اولین بار در سال ۱۹۰۱ اهدا شدند، آلفرد نوبل، مخترع دینامیت و تاجر ثروتمند سوئدی، ایجاد کرد و به برگزیدگان دستاوردهایی در عرصههای علم، ادبیات، صلح و همچنین اقتصاد اعطا میشود.
جوایز نوبل را پادشاه سوئد در مراسمی در استکهلم که روز ۱۰ دسامبر، سالگرد مرگ نوبل، برگزار خواهد شد به برندگان اهدا میکند و پس از آن یک ضیافت مجلل در تالار شهر به افتخار آنان برپا میشود.